1. Organisatie vooraleer je start als freelance
Vooraleer je als freelancer aan de slag gaat, raden we aan de volgende organisatorische zaken reeds te regelen:
Bespreek je situatie met een goed gekozen accountant. Deze zal je kunnen helpen met het opstellen van een financieel plan. Het is meestal interessant om een vennootschap op te richten. De specifieke vorm bespreek je best individueel. Laat je hier goed in adviseren.
Ga een beroepsaansprakelijkheidsverzekering voor interim-activiteiten aan met een voldoende dekking. We krijgen goede feedback over Induver (makelaar) of MS Amlin (verzekeraar). Zij zijn gespecialiseerd in beroepsaansprakelijkheidsverzekeringen voor interim managers. Soms werken boekhouders reeds samen met een verzekeraar, wat handig kan zijn voor de onderlinge communicatie tussen de boekhouder en verzekeraar.
2. Belang van een financiële buffer
Indien je als freelancer aan de slag gaat, is het belangrijk om een financiële buffer van een aantal maanden te hebben. Af en toe geen opdracht hebben is immers mogelijk. Om hier geen onnodige stress rond te creëren is het goed dit doordacht aan te pakken en je hierop voor te bereiden.
3. Combinatie van rollen
Combinatie advocatuur en freelance?
YouConnect plaatst zowel interim managers in HR als in Legal & Compliance. Heel wat legal interim managers combineren het werk van advocaat (deeltijds) met freelance-activiteiten. In dit geval is het belangrijk om:
- Goed te communiceren met de opdrachtgever over je beschikbaarheid in combinatie met je werk als advocaat. Bijvoorbeeld: welke dagen wil je graag vrijhouden voor je eigen cliënten, etc.
- Naast de beroepsaansprakelijkheidsverzekering via de balie, raden we aan om een beroepsaansprakelijkeidsverzekering aan te gaan voor de activiteiten als freelancer. Het is immers niet zeker dat deze via de balie interim activiteiten dekt (hier zijn nog geen precedenten over).
Combinatie van een vaste HR functie en freelance?
Deze combinatie is eerder zeldzaam in onze ervaringen, hoewel je een zelfstandige activiteit (al dan niet in bijberoep) kan starten naast een rol als deeltijdse werknemer. Dat zien we bijvoorbeeld bij werknemers die al beslist hebben om freelance te starten en gedurende een inloopperiode de combinatie kiezen werknemer – zelfstandige. Meestal is dit tijdelijk omdat de combinatie niet echt duurzaam is voor de betrokken professional. Wat we wel vaak zien is een combinatie van een vaste functie met coaching op zelfstandige basis.
4. Hoe bepaal je je dagtarief?
Dit hangt af van project tot project. Vooral dagtarieven zijn gangbaar. YouConnect kan je hierin adviseren van project tot project.
5. Voordelen die geapprecieerd worden door freelancers
- Je bent vaker meester van je eigen tijd. Flexibiliteit van werkuren is vaak het geval.
- Je leert snel bij doordat je sneller in nieuwe omgevingen en sectoren kan werken.
- Je krijgt een mooi, groot netwerk van bedrijven, medewerkers en freelancers waarmee je samenwerkt.
- Het kan bevrijdend voelen om niet te hoeven deelnemen aan ‘de politiek’ binnen een bedrijf. Zo kan je je focussen op je taken.
- Evenwicht tussen werk- en privé: hier wordt over het algemeen een goede balans ervaren. Let wel: maak op voorhand goede afspraken omtrent beschikbaarheid indien je twee opdrachten combineert, of – voor juristen – indien je bijvoorbeeld advocatuur met opdrachten als freelancer combineert.
- Je kan zelf bepalen welke elementen je belangrijk vindt in de uitbetaling van je vergoeding en je kan een aantal zaken optimaliseren
6. Wat is misschien wat moeilijker?
- Uitbreiden van expertise als freelancer:
Sommige freelancers willen hun expertise graag uitbreiden. Dat is een heikel punt. Je wordt ingeschakeld als ‘expert’ en dan dien je ook meteen snel te kunnen schakelen. Het is eerder ongebruikelijk dat bedrijven investeren in jouw opleiding en ontwikkeling. Uiteraard is het loutere werken op verschillende projecten bij een verscheidenheid aan opdrachtgevers verrijkend, en biedt dit een mooie ontwikkeling. Maar als je specifiek nieuwe vaardigheden wil aanleren of op andere domeinen wenst te werken, is het van belang dat je dit onderneemt in je privé-tijd aan de hand van opleidingen die je zelf financiert.
- Onzekerheid omtrent nieuwe opdrachten:
Indien je voldoende financiële buffer hebt, maak je dan niet meteen zorgen indien je naar het einde van een opdracht toe nog geen nieuwe opdracht hebt. Interim opdrachten duiken vaak last-minute op. Soms is het wel wat minder comfortabel als de ideale opdracht op je pad komt nadat je al een andere opdracht was gestart die misschien wat minder past. Het hoeft wellicht niet gezegd, maar in deze is je woord houden uiterst belangrijk. Het is een kleine wereld, en als een bedrijf jou het vertrouwen geeft en rekent op jouw ondersteuning is het van groot belang hier zorgvuldig mee om te gaan. Een opportunistische reflex kan vaak tot negatieve gevolgen leiden. En, stel dat het toch zou tegenvallen en je echt een gebrek aan opdrachten zou hebben. Terug overschakelen naar het werknemersstatuut is ook steeds een mogelijke piste. De arbeidsmarkt is behoorlijk krap, en dat zal ook in de toekomst zo zijn. Bespreek dit wel grondig door met je boekhouder, zeker als je met een vennootschap werkt waarna je mogelijks bepaalde zaken terug privé zou moeten bekostigen.
- Grenzen bewaken:
Het gebeurt dat je werk krijgt dat niet binnen het vooropgestelde takenpakket van de opdracht ligt. Durf dan te bevragen of jij wel de juiste persoon bent om deze taak te doen. Bedenk voor welke opdracht je ben aangetrokken en wat de deliverables zijn die jij dient af te leveren. Het dwingt absoluut respect af als je duidelijk aangeeft wat je wel en wat je niet kan doen. De manier waarop je dit communiceert moet uiteraard zorgvuldig worden aangepakt.
- Onverwachte issues gedurende de opdracht:
Als er onverwachte issues, misverstanden of problemen opduiken kan je dit altijd bespreken met je contactpersoon van het kantoor dat je de opdracht heeft bezorgd. We luisteren en bespreken hoe we je kunnen helpen en wat we al dan niet kunnen communiceren aan de opdrachtgever. We gaan uiterst confidentieel om met de informatie die we krijgen. In een aantal situaties raden we aan om hierover zelf met de opdrachtgever in gesprek te gaan. We ondersteunen dit zo goed als we kunnen, zonder evenwel onze neutraliteit te verliezen.
7. Visibiliteit
Als freelancer is het belangrijk een evenwicht te behouden tussen (i) je taken goed uit te voeren en (ii) visibiliteit te creëren, zowel tijdens je opdracht in het bedrijf als met het oog op nieuwe opdrachten. Tracht niet enkel en alleen te focussen op het goed uitvoeren van je taken.
- Onderhoud je LinkedIn-pagina (en cv), waar je aangeeft als freelancer aan de slag te zijn met de verduidelijking naar welk soort opdrachten je op zoek bent.
- Verduidelijk jouw rol en taken aan wie met jou samenwerkt. Dit kan je bijvoorbeeld doen door initiatief te nemen en korte introductiegesprekken in te plannen met je stakeholders. Zo wordt duidelijk wie je bent en waarvoor zij bij jou terecht kunnen.
- Probeer snel te antwoorden op contactnames. Sluit je niet dagelijks op in je (thuis-)kantoor om zonder enig contact aan je opdracht te werken. Dat heeft vaak geen positieve gevolgen.
- Rapporteer regelmatig aan je opdrachtgever. Wees niet bang om issues te escaleren.
- Heb aandacht voor je collega’s: neem (indien mogelijk) deel aan team-evenementen.
8. Integratie in het team en afscheid nemen
Integratie in het bedrijf of team is niet steeds vanzelfsprekend als freelancer. Dit hangt natuurlijk samen met een aantal zaken, waaronder het team waarin je terechtkomt, de duurtijd van de opdracht en de mate waarin je kan samenwerken met anderen. In een aantal gevallen is de integratie bijzonder goed en dan is afscheid nemen soms een wat triest moment, zeker voor mensen die veel belang hechten aan sterke collegiale relaties. Maar bekijk het positief: je hebt je netwerk uitgebreid, je ervaring kunnen vergroten en je gaat verder naar nieuwe, boeiende projecten en samenwerkingsverbanden.
