De alarmfase die zich in je brein afspeelt bij het verliezen van je parkeerplaats of bij het wegvallen van je internetverbinding blijkt door het reptielengedeelte van ons brein niet altijd juist te worden geactiveerd. Het brein detecteert een bedreiging en stuurt aan op een reactie als ware je in levensgevaar. Dit gebeuren waarbij je onevenredig hevig en emotioneel reageert op wat er werkelijk gebeurt werd het eerst in 1996 geïdentificeerd Daniel Goleman in "Emotional Intelligence: Why It Can Matter More Than IQ". Hij noemde dit de “amygdala hijack”, een treffende omschrijving voor de overname van je reacties door het “reptielenbrein”. Langs weerszijden van de hersenhelften blijken we een amandelvormig deeltje te hebben dat in alarmfase gaat steeds wanneer een bedreiging wordt gepercipieerd. Wanneer de amygdala aanslaat, gaat alle energie van ons brein naar die bedreiging en wordt het erg moeilijk voor het brein om rationeel te reageren: het wordt “gegijzeld » door de amygdala. Nu is dit alarmcentrum van levensbelang als je oog in oog staat met reëel levensgevaar en is het goed dat je op dat moment onmiddellijk in fight of flight modus gaat. Alleen bén je niet in levensgevaar bij het verliezen van een parkingplaats of bij het wegvallen van je internetverbinding.
Op zo’n moment heb je nood aan emotionele intelligentie. De vaardigheid om je eigen emoties te herkennen en te doseren. En bovendien, in staat te zijn om constructief om te gaan met de alarmsituaties, emoties en amygdala hijacks van de ander.
En hier speelt onze prefrontale cortex een cruciale rol, die ons helpt bij het nemen van beslissingen en bij impulsbeheersing. De alarmfase gaat af, inderdaad, maar wij dienen zelf te beslissen hoe we reageren. Gezien het reptielenbrein het op zo’n moment kennelijk van ons overneemt, kan het helpen een paar seconden te wachten tot je prefrontale cortex, die tijdelijk werd uitgeschakeld, weer online is.
Welke reactie sta je jezelf toe? Uit je wagen springen en de andere chauffeur uitschelden in scenario 1? Verlamd toekijken naar het verdwenen wifi-signaal en geen actie nemen in scenario 2? Dat lijken niet de beste opties.
In het webinar kregen we uitgelegd hoe we onszelf kunnen reguleren en hoe we ons brein effectief kunnen herprogrammeren.
Er blijken wel wat mogelijkheden om emotioneel intelligent om te gaan met extreme stress-situaties. Door rationeel te benoemen wat er gebeurt bijvoorbeeld, of een stap terug te nemen en letterlijk tot tien te tellen waardoor je de chemische stoffen in je bloed door de alarmfase terug laat afbreken. Je kan je ook achteraf de vraag stellen wat precies de trigger was voor je reactie. Hoe heb je gereageerd? Wat is the root cause van je reactie? Zodat je je neuroplastische brein kan leren om in spannende maar niet levensbedreigende situaties de amygdala hijack te neutraliseren.
Boeiende materie! En interessant om toe te passen de volgende keer dat je neigt tilt te slaan in een meeting met je collega’s of een discussie met je partner.
Word je graag uitgenodigd voor de volgende YouLearn?
Laat het ons weten!
Graag meer weten over dit interessante mechanisme?
"Emotional Intelligence: Why It Can Matter More Than IQ", Daniel Goleman
Bron: "What to know about amygdala hijack”, Adam Rowden, 19 april 2021, Medical News today.
